Басма матбугатка язылу базарында бүген кризис – Төбәкара язылу агентлыгы җитәкчесе

(Казан, 20 февраль, “Татар-информ”, Гөлнар Гарифуллина). Россиядә 2017 елның беренче яртыеллыгына басма массакүләм матбугат чараларына язылу нәтиҗәләре буенча, бер төбәк кысаларында эшләүче басмалар берникадәр уңышсызлыкка дучар булса, төбәкара басмаларда кире вазгыять күзәтелә. Төбәкараязылу агентлыгы генераль директоры Александр Петренко бу хакта фикерен Россиянең төбәк массакүләм мәгълүмат чаралары җитәкчеләре берләшмәсенә белдергән. Бу хакта Басма продукция таратучылар ассоциациясе сайтында хәбәр ителә.

“Язылу нәтиҗәләре бертөрле генә дип әйтеп булмый. Бер төбәк кысаларында эшләүче басмалар белән бәйле вазгыять начараюны дәлилләгән гомуми статистика бар. Кайбер тематика буенча тиражларның 30-40 процентка кадәр кыскаруы күренә. Бу фонда “төбәкара басмалар” аеруча сизелеп тора. Ягъни, ике һәм аннан күбрәк төбәктә таралучы газета һәм журналлар. Мондый басмаларда тиражның 25-30 процентка кадәр үсеше күзәтелә”, – дип белдергән Александр Петренко.

Аның әйтүенчә, басмаларның популярлыгы аларның тематикасына да бәйле. Петренко сүзләренә караганда, тиражда аеруча зур тотрыклылык кулинария тематикасына багышланган басмаларда, “ир-ат” һәм “хатын-кыз” газета-журналларында, шулай ук гаиләгә, йорт хуҗалыгы алып баруга, көнкүреш, ялга багышланган басмаларда күзәтелә.

“Соңгы елларда шундый моңсу тенденция бар: чыгу даимилеге сирәк булган басмаларның тираж хәле яхшырак. Көндәлек һәм атналык басмалар мөшкел хәлдә, елына бер яки 3 айга бер чыга торган басмаларның хәле яхшырак. Төбәк матбугаты тиражлары кимү динамикасы федераль матбугат тиражлары кимү динамикасына караганда түбәнрәк”, – дип белдерде Александр Петренко.

Ул тираж үсешенең уңай мисаллары булуын да әйтә. “Административ” түгел, ә гәҗит яки журнал чыгаручыларның үз аудиториясе белән көндәлек эшенә бәйле намуслы эше. Моның яхшы үрнәге – “Северная неделя” Северодвинск нәшрият йорты, аның басма проектлары төбәк дәрәҗәсеннән старт алып, федераль масштабка килеп җиткән”, – ди ул.

Александр Петренко фикеренчә, нәшрият бизнесы күптән инде “чиста иҗат” саналмый. Ким дигәндә, XIX гасырдан, нәшриятчылар абунәчеләр үсешенә этәрүче “дәвамы бар...” формуласын куллана башлаганнан бирле.

“Теләсә кайсы басманың уңышы сыйфатлы контент һәм нәтиҗәле тарату системасы суммасыннан тора. Яңа гәҗит яки журнал чыгарылышын планлаштырып, бастыручы шундук аларны таратачак каналларны билгели. Әмма язылу кампанияләрендә катнашу, кагыйдә буларак, барлык басмалар өчен таралышның универсаль каналы: иҗтимагый-сәяси гәҗитләрдән ялтыравыклы журналларга кадәр. Бастыручыга подпискада үз бизнесы өчен ышанычлы партнер сайлау мөһим. Менеджерлар итагатьле һәм пунктуаль булсын өчен. Түләүләр вакытында килсен өчен. Басмаларны эзләүдә каталог уңайлы булсын өчен. Аның сайтта электрон версиясе булсын өчен. Шикаятьләрне карау хезмәте дә мөһим. Тарату буенча зур хезмәт тоту мөмкинлеге булмаган төбәк бастыручысы өчен язылу кампаниясендә ышанычлы партнер сайлау икеләтә мөһим”, – дип белдерә Петренко.

“Язылу базарында бүген кризис, соралган урынга илтү бәясе даими арта, тираж кыскара. Бу шартларда “бик арзанга” яки “бушлай диярлек” кебек кызыктыргыч тәкъдимнәргә бирешмәү мөһим. Европада яки Америка Кушма Штатларында теләсә нинди нәшрият йортын алыйк. Аның уңышының тарихы һәрвакыт ышанычлы партнерлар белән озак вакытлы мөнәсәбәтләр тарихына бәйле. Төбәкләрдәге һәр бастыручыга эшендә ышанычлылыгын һәм лояльлеген исбатлаган партнерлар сайларга киңәш итәсе килә”, –  ди Александр Петренко.